Υποδομές και αρχιτεκτονική



Οι υποδομές του Σαλέντο έχουν τις ρίζες τους σε πολύ παλιότερες εποχές και κατασκευάστηκαν στο μεγαλύτερο μέρος τους από τους Μεσσάπιους. Πρόκειται για τον οικισμό Ρουντιέ (Rudiae) στο Καβαλλίνο, που συνορεύει στα νότια με το Λέτσε, ή ακόμη στις πόλεις Τρίκασε και Σολέτο. Πολλές κωμοπόλεις οφείλουν την ύπαρξή τους στους ιδρυθέντες οικισμούς από τους Μεσαπήριους, τους Έλληνες ή τους Ρωμαίους φρουρούς, που κατασκευάστηκαν κατά μήκος των τότε συγκοινωνιακών αξόνων, που συνέδεαν τα παράλια με την ενδοχώρα και οδηγούσαν προς τον βορρά.Το τοπίο κυριαρχείται από τοιχοστοιχίες που οριοθετούν τα κτήματα, χτισμένες από πέτρες που ανασύρονται από τα χωράφια. Σαν αποθήκη και μέρος ανάπαυσης γιά τους αγρότες, την περίοδο συγκομιδής, χρησιμεύουν τα «φουρνία» (Furnieddhi). Πρόκειται γαι απλά, κωνικά σπιτάκια, χτισμένα από φυσική πέτρα, που μοιάζουν με τα «Trulli» (από τα ελληνικά τρούλλοι) της Μεσοαπουλίας. Στις οικοδομές χρησιμοποιείται συνήθως τοπική τοφφώδης πέτρα, η ονομαζόμενη «pietra leccese», η οποία εξάγεται από διάφορα μέρη της περιοχής και δίνει στα κτίρια την χαρακτηριστική τους εμφάνιση. Βρίσκεται κανείς, από άποψη αρχιτεκτονικής αίσθησης, σε μια περιοχή εντάσεων μεταξύ Ανατολής και Δύσης, όπου ο ανατολικοβυζαντινός και σαρακινός ρυθμός συναντούνται με το δυτικό ισπανικό αρχιτεκτονικό στιλ.

Στο Λέτσε μπορεί κανείς να περπατήσει το ιστορικό κέντρο της πόλης μέσα από τις παλιές πύλες της πόλης «Porta San Biagio» και «Porta Napoli» και να θαυμάσει τον διατηρητέο διάκοσμο των κτιρίων σε μπαρόκ ρυθμό. Οι εκκλησίες κυρίως, μετά τον 17. αιώνα, απέκτησαν ογκώδη και πομπώδη διακόσμηση, που βέβαια για την εποχή της Αντιμεταρρύθμισης δεν αποτελούσε κάτι ιδιαίτερο, αφού ο Πάπας μετά την σύνοδο του Τρέντο (1545) ακολούθησε πολιτική εξαφάνισης της Ορθόδοξης εκκλησίας επί ιταλικού εδάφους, η οποία εκείνη την εποχή ήταν πολύ διαδεδομένη στo Σαλέντο και Καλαβρία. Είναι χαρακτηριστικό, ότι μετάξύ 17. και 18. αιώνα πολλές εκκλησίες ανακαινίσθηκαν ή επεκτάθηκαν από τους Αραγώνιους εξουσιαστές, όπως βλέπει κανείς από τις καταχωρημένες ημερομηνίες. Πολλές από αυτές τις επισκέπτεντο ορθόδοξοι πιστοί, οι οποίοι έπρεπε να πεισθούν μέσα από την μπαρόκ μεγαλοπρέπεια για την λάμψη και δύναμη της Καθολικής εκκλησίας.

Κυρίως στην περιοχή μεταξύ Καλλίπολης και Δερεντό (Otranto) βρίσκει κανείς στο κέντρο των οικισμών τις λεγόμενες Casa a corte, το «Μέγαρον» με την προκείμενη αυλή στην οποία εισέρχεται κανείς μέσω μιας πύλης, και είναι επίσης ευρέως διαδεδομένη στην Αλβανία και την Ελλάδα. Η αυλή ή «Cortile» στο εσωτερικό της ήταν το επίκεντρο της οικογενειακής ζωής. Τα «Migniani», κτιστές εξοχές-μπαλκόνια, είναι επίσης ένα ανατολικής προέλευσης οικοδομικό στοιχείο, που ξαναβρίσκει κανείς στα Βαλκάνια και που επιτρέπουν στους κατοίκους των σπιτιών την θέα στα στενά σοκάκια.


7.2.2005 / Δημ. Αγγελόπουλος
για την διόρθωση και επί μέρους μετάφραση,
Βασιλική Σινογεώργου 28.04.2005

Εικόνες πιαμένες απ' το βιβλίο:
Grecia Salentina: Arte, Cultura e Territorio; Congedo Editore